Türkiye’den Ay'a çifte keşif operasyonu
Türkiye, 2028 yılında uzayda çığır açacak bir ilke imza atmaya hazırlanıyor. ODTÜ liderliğinde geliştirilen ve yapay zeka ile donatılmış iki mikro keşif aracı, Çin iş birliğiyle Ay’ın güney kutbuna aynı anda iniş yapacak.

Türkiye, Milli Uzay Programı kapsamında Ay’a yönelik en iddialı keşif hamlesini 2028 yılında gerçekleştirmeye hazırlanıyor. Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) liderliğinde geliştirilen ve yapay zeka ile donatılacak iki mikro keşif aracı, Ay’ın güney kutbuna eş zamanlı olarak indirilecek. Görev, Çin Uzay Ajansı’nın (CNSA) Chang’e-8 misyonu kapsamında yürütülüyor.
ODTÜ Robotik ve Yapay Zeka Merkezi (ROMER) tarafından geliştirilen araçlara, Osmanlı’daki yeniçerilerden esinlenerek “CHERI” ismi verildi. Sadece sembolik değil, teknolojik olarak da özel anlam taşıyan bu ad, robotların etkileşimli ve koordineli görev yapma kabiliyetini simgeliyor.
AY’IN GÜNEY KUTBUNDA BİR İLK GERÇEKLEŞECEK
Görevin en dikkat çekici yanı, CHERI’nin dünyada aynı anda Ay yüzeyinde çiftli robot görevi gerçekleştirecek ilk sistem olması. Proje yürütücüsü Doç. Dr. Halil Ersin Söken, “Ay’ın güney kutbu oldukça zorlayıcı bir bölge. Şimdiye kadar orada başarılı görev yürüten bir rover olmadı. Türkiye, bu zorlu bölgeye çift robotla aynı anda inen ilk ülke olmayı hedefliyor,” dedi.
Her biri yaklaşık 5 kilogram ağırlığındaki CHERI mikro rover’lar, tamamen yapay zeka destekli işlemcilerle donatıldı. Çinli uzay firması STAR.VISION iş birliğiyle geliştirilen bu sistemler daha önce uydularda test edildi ve şimdi Ay yüzeyinde veri toplama, analiz ve haritalama görevlerine hazırlanıyor. ODTÜ ROMER Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Mustafa Mert Ankaralı, projenin sadece keşif amaçlı olmadığını vurgulayarak, “Ay toprağını kullanarak üç boyutlu yazıcılarla uzayda yapılar inşa etmek gibi ileri düzey hedeflerimiz var,” ifadelerini kullandı.
ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil, projede yalnızca üniversite değil, TÜBİTAK UZAY ve özel sektör kuruluşlarının da yer aldığını açıkladı. “CHERI, aynı anda Ay’da görev yapan etkileşimli iki Türk robotuyla ülkemizin uzaydaki varlığını güçlendirecek,” dedi.
Kaynak: Anadolu Ajansı