31 Aralık gecesi o fırsat bitiyor! E-devlet'ten o tuşa basanın cebinde 200 bin tl kalacak! İşte emeklilikteki 'üçlü kıskaç'

Yeni yılla birlikte sosyal güvenlik mevzuatında önemli değişiklikler olacak; çalışanları "üçlü bir değişiklik" bekliyor. TBMM'de görüşülen torba yasa ile birlikte emeklilik hesapları yeniden belirleniyor. Prime esas kazanç üst sınırı artarken, borçlanma için oranlar da yükselecek.

Asgari ücret artışı ile birlikte ödemeler değişecek. Ancak yıl başına kadar emeklilik için prim satın alanlar 200 bin lirayı bulan kazanç elde edecek. Emeklilik için gün satın alacaklar yılbaşına kadar başvururlarsa 200 bin liraya yakın kazanç elde edecek.

YENİ YASA İLE EMEKLİLİK PRİMİ NASIL DEĞİŞİYOR?

Ekonomim'e göre, torba yasada öngörülen değişiklik ile prime esas kazanç, yani emeklilik için SGK'ya bildirilen en yüksek kazanç, asgari ücretin 9 katına çıkacak. Bu miktar şu anda 7.5 kat olarak uygulanıyor.

Şu anda en yüksek kazanç 195 bin lira civarındayken, bu rakam mevcut asgari ücrete göre hesaplandığında 234 bin lirayı bulacak. Yeni yılda asgari ücretle birlikte bu rakam da yükselecek. 9 kat uygulaması 1 Ocak'ta yürürlüğe girecek.

Peki, bu değişiklik ne anlama geliyor? Bu sayede çalışanlar için daha yüksek kazanç dolayısıyla daha yüksek prim ödeme imkanı gelecek. Bu da ileride emekli maaşını artırıcı bir etki yapacak.

BORÇLANMALAR İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİKLER NELER?

Emeklilik için gün satın almak isteyenler mevcut durumda gurbetçiler hariç brüt asgari ücretin yüzde 32'si kadar ödeme yapıyor. 

Yeni düzenleme ile bu oran doğum borçlanması hariç yüzde 45'e çıkacak. Şu anda aylık 8.321 TL ödenirken, yeni oranla rakam 11.702 TL'ye yükselecek. Bu rakam yeni asgari ücretle birlikte daha da artacak.

GURBETÇİLER VE DOĞUM BORÇLANMASINDA DURUM NE?

Gurbetçiler için bir değişiklik olmayacak, çünkü onlar zaten yüzde 45 oranında ödeme yapıyor. Bu yüzden yurt dışı borçlanmalarda oran değişmeyecek. Ancak asgari ücret artışı onların da ödemelerini artıracak.

Doğum borçlanması için de oran değişmiyor. Annelerin 3 çocuk için 2.160 gün satın alma hakkı var. Onlar için oran yüzde 32 olarak uygulanacak. Yüzde 45 onları etkilemeyecek. Fakat asgari ücret artışı onların da ödemelerini artıracak.

ASGARİ ÜCRET İLE ÖDEMELER NASIL DEĞİŞECEK?

Bu yıl borçlanma yapanlar mevcut brüt asgari ücret olan 26 bin 5 TL'den hesaplanarak ödeme yapıyor. Yeni yılla birlikte asgari ücret artışı ile birlikte yeni hesap yapılacak. Örneğin yıl sonu enflasyon oranı kadar bir artış olursa yani yüzde 28.5 artış olursa brüt asgari ücret 33 bin 416 TL'ye çıkacak. Bu da ödenecek rakamı artıracak.

DAHA AZ ÖDEMEK MÜMKÜN MÜ?

Yeni yılla birlikte hem oranların yüzde 45'e çıkması hem de asgari ücretin artması borçlanma miktarlarını da yükseltecek. Oysa bu yıl bitmeden borçlanma başvurusu yapanlar mevcut rakamlardan ödeme yapacağı için kazançlı çıkacak. Böylece daha az ödeyecek.

NE KADAR KAZANÇ SAĞLANIR?

Her iki artış da dikkate alınırsa 18 aylık askerlik borçlanmasında cepte kalacak para 121 bin TL'yi bulacak. Doğum borçlanmasında ise oran değişmese de asgari ücret artışıyla cepte kalacak para 57 bin liraya ulaşacak. Bağ-Kur ihya ödemesinde 1 yıl için 72 bin lira, yurt dışı borçlanmada 2 yıl için 80 bin lira kazanılacak.

Borçlanma yapacaklar ya da ihya imkanı olan Bağ-Kurlular emeklilik için gün satın almak için e-Devlet'ten başvuru yapabilirler. Başvuru bu yıl bitmeden yapılırsa yeni düzenleme ve asgari ücret artışından etkilenmezler.

Şu anda ödeme güçlüğü olanlar ne yapacak? Mevcut rakamlardan faydalanabilmek için sadece başvuru yapmanız yeterli sayılacak. Hemen ödeme yapılmıyor. Başvurunuz değerlendiriliyor.

1 ay kadar sonra size bir ödeme emri geliyor ve bunu ödemek için de 2 ay süre veriliyor. Dolayısıyla başvurudan sonra yaklaşık 3 ay kadar süreniz oluyor. Hemen ödeme yapılmıyor.

GÜNÜ GELDİĞİNDE YİNE ÖDEME YAPILMAZ İSE HAK YANIYOR MU?

Hayır. Ödeme günü geldiğinde yine ödeme yapamazsanız hakkınız yanmıyor ama başvurunuz iptal oluyor. Yeniden başvuru yapmanız gerekiyor. O yüzden avantajlı ödemeden yararlanmak için sadece başvuru yapmanız yeterli oluyor.

ORAN DEĞİŞİKLİKLERİNİN FAYDASI VAR MI?

Emekli maaşları ödenen prim miktarlarına göre hesaplanıyor. Dolayısıyla ne kadar yüksek prim ödenirse emekli maaşı da artıyor.

O yüzden oranları artması primleri de artıracağı için emekli maaşına olumlu katkı yapacak. Annelerin 3 çocuk için 2.160 gün satın alma hakkı var. Onlar için oran yüzde 32 olarak uygulanacak. Yüzde 45 onları etkilemeyecek. Ama asgari ücret artışı onların da ödemelerini artıracak.