Dar gelirlilere 'vatandaşlık maaşı' geliyor: Maaş sistemi ne zaman ve nasıl başlıyor?

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın inisiyatifiyle, aylık kazançları belli bir sınırın altında olan ailelere düzenli ödeme yapılmasını sağlayacak Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi'ne geçiş süreci resmen başladı.

Cumhurbaşkanlığı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bu projeye ilişkin çalışmalara hız verdi.

Bu yeni sosyal destek modeli, dar gelirli ailelere "Vatandaşlık Maaşı" adıyla aylık ödeme yapılmasını içeriyor. Uygulamanın 2026 yılı itibarıyla hayata geçirilmesi bekleniyor.

ÖNCELİK PİLOT İLLERDE

Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Başkanlığı ve Aile Bakanlığı'nın yürüttüğü proje üzerindeki teknik hazırlıkların önümüzdeki aylarda sonlanması bekleniyor. Sistemin uygulamaya alınması önümüzdeki yıldan itibaren planlanıyor.

Sabah Gazetesi'nde yer alan bilgilere göre, yeni sistem ilk olarak pilot seçilen illerde test edilecek. Pilot uygulamanın tamamlanmasının ardından destek, Türkiye geneline yayılacak.

Pilot illerin hangileri olacağı önümüzdeki aylarda netleşecek olsa da, seçimde; milli gelirin en düşük olduğu iller, deprem bölgesi ve büyük şehirler içinde kent yoksulluğunun en yoğun yaşandığı yerlere öncelik verileceği bildirildi.

Aile Sosyal Destek Programı (ASDEP) ile uyumlu çalışması hedeflenen bu sistemde, hanelerin belirli bir gelir düzeyinin güvence altına alınması amaçlanıyor. Bu kapsamda, "Aile Bazlı Vatandaşlık Maaşı" sağlanacak.

Öncelikli olarak yıllık bir gelir sınırı belirlenecek. Bu rakamın yoksulluk sınırı veya asgari ücret gibi bir değer esas alınarak oluşturulması bekleniyor.

Geliri, belirlenen bu rakamın altında kalan ailelere, kazançları ile asgari geçim rakamı arasındaki fark kadar aylık maaş ödenecek. Örneğin, asgari geçim standardı 20 bin lira olarak belirlenir ve ailenin aylık geliri 16 bin lira olursa, devlet aylık 4 bin liralık ödeme yapacak.

Ailenin hiç geliri yoksa, ailede en az bir kişi iş gücüne katılana kadar belirlenecek ücret kadar maaş bağlanmaya ve ödemeler devam etmeye devam edecek.

UYGULAMANIN ANA HEDEFİ

Bu uygulamanın hayata geçirilmesiyle, hakkaniyete uygun şekilde, gelirden en az pay alan nüfusun ekonomik durumunun iyileştirilerek gelir dağılımını düzeltmeye devam edilmesi amaçlanıyor.

Sistemin uygulama planı, daha önce yayımlanan Orta Vadeli Plan'da (OVP) da yer almıştı. OVP'de, "Aile odaklı, kapsayıcı ve fert başına asgari bir geliri garanti edecek ve işgücüne katılıma mâni olmayacak şekilde bütünleşik yapıda bir sosyal yardım programı pilot bir projeyle başlatılacaktır" ifadesi kullanılmıştı.

YENİ SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?

- Asgari ücret ya da yoksulluk sınırı benzeri yıllık bir gelir sınırı belirlenecek.

- Geliri sınırın altında kalan hanelere, aradaki fark maaş olarak ödenecek.

- Belirlenen aylık sınır 20 bin, gelir 16 bin TL ise, devlet tarafından 4 bin TL maaş bağlanacak.

- Uygulama, öncelikle pilot illerde başlayacak.

- Daha sonra ise sistem, tüm Türkiye'ye yayılacak.