MSB tek tek açıkladı: Düşen uçakla ilgili 7 soru 7 cevap

Milli Savunma Bakanlığı, 20 askerin şehit olduğu uçak kazasıyla ilgili tüm iddialara yanıt verdi.

Bakanlık, dezenformasyon çabalarına karşı dün Sayın Cumhurbaşkanımızın gerekenleri söylediğini hatırlatarak, şehit bilgilerinin paylaşım sürecine ilişkin şu standart prosedürü vurguladı:

"Bakanlığımızca, şehit verilen bu gibi olaylarda öncelikle arama-kurtarma çalışmaları yürütülmekte; şehit personelin naaşına ulaşılmasını müteakip, içerisinde sağlık personelinin de yer aldığı bir heyet tarafından, aile bireylerine (anne, baba ve evli ise eşine) eş zamanlı olarak bilgi verilmektedir. Bu husus benzer tüm olaylarda standart olarak işletilmektedir."

Açıklamada, ailenin hassas ruhsal durumu sebebiyle, şehidin kimlik bilgilerinin aileye bilgi verilene kadar herhangi bir kişi veya kurumla paylaşılmadığının altı çizilerek, "Hiçbir anne-baba evladının, hiçbir eş eşinin, hiçbir evlat annesinin veya babasının şehadetini sosyal medya ya da televizyondan öğrenmemelidir" denildi.

KİMLİKLERİ SIZDIRAN HESAPLARA SUÇ DUYURUSU

11 Kasım 2025'teki kazanın ardından, Bakanlıkça henüz resmî bir açıklama yapılmadan, bazı sosyal medya kullanıcıları tarafından yasal olmayan yollarla temin edilen şehit kimlik bilgilerinin paylaşıldığının görüldüğü belirtildi.

Açıklamada, "Şehitlerimizin kimlik bilgilerini resmî açıklamalar yapılmadan önce paylaşan hesaplar tespit edilmiş olup, haklarında suç duyurusunda bulunulmuştur. Şehit ailelerinin acısını bile umursamadan şehit bilgilerini ilk paylaşma yarışına giren bu tür sosyal medya arsızlarına karşı yaptırımların yetersiz olduğu da maalesef bir gerçektir" ifadeleri kullanıldı.

Bakanlık, kazanın öncesine dair şu kronolojiyi paylaştı:

11 Kasım’da Hava Kuvvetleri Komutanlığı 12’nci Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığına ait 68-1609 kuyruk numaralı C-130E tipi ulaştırma uçağı, saat 09.02’de Kayseri’den Azerbaycan’ın Gence iline personel ve malzeme nakli göreviyle havalanmış, saat 11.06’da Gence’ye emniyetli şekilde iniş yapmıştır. Uçak, Zafer Günü Etkinlikleri kapsamında Azerbaycan’da uçuş yapan F-16’larımızın 10 kişilik bakım ekibi ve muhtelif uçak bakım malzemesini getirmek maksadıyla 13.15’te 5’inci Ana Jet Üs Komutanlığı’na (Merzifon) intikal için toplam 20 personel ile tekrar kalkmıştır.

Kalkış sonrası saat 13.50’de Tiflis Hava Trafik Kontrol merkeziyle son kez telsiz teması kurulduğu, bu saatten sonra uçakla radyo ve radar temasının kesildiği belirtildi. Tiflis Hava Trafik Kontrol merkezi tarafından yapılan çağrılara herhangi bir yanıt alınamadığı ifade edildi. Saat 14.34’te, TUAF 543 çağrı kodlu uçağın Tiflis’in güneyinde Azerbaycan-Gürcistan sınırında henüz bilinmeyen bir sebeple düştüğü bilgisi alındı.

Olayın öğrenilmesiyle birlikte arama kurtarma çalışmalarına Azerbaycan ve Gürcistan makamları ile koordineli olarak derhâl başlandığı ve eş zamanlı olarak bir insansız hava aracının bölgeye gönderildiği aktarıldı. Gürcistan arama kurtarma ekipleri tarafından 15.02’de uçağın enkazına ulaşıldığı ve kaza kırım heyetinin inceleme yapması maksadıyla bölgenin 17.00’de emniyete alındığı bildirildi.

Sayın Bakanımızın, enkaz arama kurtarma çalışmaları hakkında Gürcistan Savunma Bakanı, Azerbaycan Savunma Bakanı ve Azerbaycan Genelkurmay Başkanı ile görüşmeler yaptığı belirtildi. Bölgeye intikal ettirilen arama kurtarma ve kaza kırım ekibinin, Gürcistan arama kurtarma ekipleriyle birlikte koordineli olarak 12 Kasım 06.30’da faaliyete başladığı kaydedildi.

Yapılan incelemede uçakta bulunan 20 kahraman silah arkadaşının şehit olduğunun anlaşıldığı belirtilen açıklamada, "Şehit olan kahraman silah arkadaşlarımızın aziz naaşlarına ulaşılmış, bugün ülkemize getirilmeleri planlanmaktadır. Şehitlerimizin aziz naaşları ülkemize getirilmesini müteakip yapılacak tören sonrası defin yerlerine uğurlanacaktır" denildi.

Olayın meydana geliş sebebinin, kaza kırım ekibinin detaylı incelemesi sonrası açıklığa kavuşacağı ve sonucun en kısa zamanda alınabilmesi için çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi. Bakanlık, "Enkaz arama kurtarma çalışmalarında hızlı reaksiyon göstererek tüm imkânlarını seferber eden Gürcistan ve Azerbaycan makamlarına teşekkür ediyoruz" dedi.

"Bizleri derin bir acı ve üzüntüye boğan bu olayda hayatını kaybeden aziz şehitlerimize bir kez daha Allah’tan rahmet; kederli ailelerine, Türk Silahlı Kuvvetleri ile asil milletimize başsağlığı ve sabır diliyoruz" 

DÜŞEN UÇAĞIMIZA İLİŞKİN İDDİALAR VE CEVAPLAR

Bakanlık, kazaya ilişkin 7 iddiaya şu yanıtları verdi:

1. Uçakta mühimmat taşınıyor muydu?

Uçağımızda personel ve uçak bakım malzemesi bulunmaktaydı. Uçakta mühimmat yoktu.

2. Uçağın düşüş nedeni konusunda bir bulgu var mı?

Şu an bu konuda bir şeyler söylemek için erken. Devam eden kaza kırım incelemesi sonrası olayın meydana geliş sebebi açıklığa kavuşacaktır.

3. Radar kayıtlarında aynı dakikalarda bölgede bir helikopterin tespit edildiği doğru mu?

Uçağımız düştükten sonra bölgeye giden ve uçağımızla irtibat sağlamaya çalışan Gürcistan’a ait helikopterdir.

4. Suudi Arabistan tarafından hizmet dışına çıkarılan uçağın satın alındığı doğru mu?

Bahse konu uçak 21 Ocak 2012 tarihinde Suudi Arabistan’dan satın alınmış, bakımlarının yapılmasını müteakip 2014 yılında envantere alınmıştır. Modernizasyonu yapılarak 2022 yılından itibaren kullanıma verilmiştir.

Bu tarihten günümüze kadar düzenli bakımlarla hizmette kullanılmıştır. Ancak iddia edildiği gibi kullanıcı ülke tarafından hizmet dışına çıkarılan değil, ihtiyaç fazlası uçaktır. C-130 uçakları Suudi Arabistan tarafından da kullanılmaya devam etmektedir.

5. Düşen uçak eski ve bakımları yetersiz miydi?

Eski uçak yoktur, bakımsız uçak vardır. Bahse konu uçakların bakımları ülkemiz tarafından düzenli olarak yapılmaktadır. C-130 uçakları hâlihazırda 70’ten fazla ülkede aktif olarak kullanılmaktadır.

Düşen uçağın bakım geçmişi incelendiğinde;

- Uçağa Erciyes Aviyonik modernizasyonu uygulandığı, planlı gövde, motor ve pervane bakımlarının zamanında yapıldığı,

- En son bakımının 11 Eylül-12 Ekim 2025 tarihleri arasında yapıldığı tespit edilmiştir.

6. Karakutunun incelenmek maksadıyla ülkemize getirildiği doğru mu?

Düşen uçağımıza ait karakutu olarak tabir edilen FDR (FLIGHT DATA RECORDER ve CVDR (COCKPIT VOICE DATA RECORDER) cihazları incelenmek maksadıyla ülkemize getirilmiş, Ankara’da incelemeye alınmıştır.

7. Envanterde bulunan diğer C-130 uçakları uçuşlarına devam edecek mi?

Uçaklarımızın uçuşları 12 Kasım 2025 itibarıyla tedbiren durdurulmuştur. Detaylı olarak tüm teknik incelemeler yapılıp kontrolleri sonrasında incelemesi tamamlanan uçakların uçuşları tekrar başlayacaktır.