1 Mayıs Marşı kime ait? İşte 1 Mayıs Marşı hikayesi!

1 Mayıs Marşı'nın hikayesi ise, 1974’te Bertolt Brecht’in Maksim Gorki’den uyarladığı "Ana" adlı oyunun, Ankara Sanat Tiyatrosu tarafından sergilenmesine uzanıyor.

Rutkay Aziz’in sahneye koyduğu oyunda Erkan Yücel, Savaş Yurttaş, Yaman Okay, Meral Niron, Erol Demiröz gibi oyuncular rol alıyor.

Oyunun müziklerini yapan Sarper Özsan, 1 Mayıs Marşı'nı Rusya’da "Kanlı 1 Mayıs" olarak bilinen 1905 kutlamasının canlandırıldığı sahne için yazıyor.

Tekstte "İşçiler marş söyleyerek girer" cümlesi var ancak marşın ne olduğuna dair bir bilgi yok. Özsan, sözlerini de kendisinin yazdığı bu marşı oyuna dahil ediyor ve 1 Mayıs Marşı ilk kez bu oyunda seslendiriliyor.

Sanatçı Sarper Özsan, siyasi yönüyle de bilinmektedir. Sarper Özsan, 1970 yılında Aydınlık Hareketine katılır ve ömrünün sonuna kadar bu partinin sevilen üyesi olur. 1977'de Aydınlık Korosu'nun kuruluşuna öncülük eder ve 1 Mayıs Marşı'nı da ilk defa bu koro söyler. 

Sarper Özsan, 2009'da Cumhuriyet'te yayımlanan Celal Üster'e verdiği röportajda, şunları anlatmıştı: “Buraya nereden, nasıl bir marş bulacağımı bilemedim. En iyisi, benim bu sahneye uygun bir marş sözü yazıp bestelememdi. Sözlerde ve müzikte hem o günlerin ortamına uygun düşecek, ama aynı zamanda bizlerin içinde bulunduğumuz ortama aykırı düşmeyecek bir marş olmasına dikkat ettim. 1 Mayıs Marşı böyle ortaya çıktı. (...) Sözlere günümüzü anlatan dizeler de koymuştum. Müzikte ise oyunun geçtiği yere ve tarihe aykırı düşmeyecek, ama halkımızın da kulağına aykırı gelmeyecek bir yol seçtim. Örneğin, ‘1 Mayıs Marşı’nın ezgisinin temeli, bizim Kürdî dizimizle sol minör dizisinin karışımı sayılabilir. Marşı yazarken sevilebilir ve rahatlıkla söylenebilir bir marş olduğunu düşünüyordum. Ama marşın, oyunun sınırlarını aşıp bu denli yaygın bir duruma geleceğini o gün düşünmem olanaksızdı.”

1 Mayıs Marşı 1976'da sahneden sokağa taştı. Türkiye İşçi Partisi’nin yayın organı Çark-Başak’ın sözlerini yayımladığı marş, Taksim’de kimi gruplarca seslendirildi.

İlk kitlesel söylenişi ise Türkiye tarihine "Kanlı 1 Mayıs" olarak geçen, 1977'de oldu. Taksim’deki kutlamalarda Ruhi Su Dostlar Korosu tarafından seslendirildi. 

Cem Karaca bundan etkilenerek Dervişan grubuyla '1 Mayıs' plağı çıkardı. Plak büyük ilgi gördü. Türk pop müziği uzmanı Murat Meriç'in bir araştırmasından aktaracak olursak Hey dergisi Ocak 1978'de plağı, "sözlerdeki anlam, müzikteki ahenkle yıllarca dillerden düşmeyecek bir yapıt" diye tanıttı.

Marşın 1980'den sonra en çok bilinen yorumu ise Grup Yorum'a aitti.