Bu uygulama ölüm saçıyor: Uzmanlar "Hayatınıza mal olabilir" diyerek uyardı
TikTok ve Instagram gibi sosyal medya platformlarında hızla yayılan yapay zekâ destekli sahte doktor videoları, uzmanları alarma geçirdi. “TikDok” olarak adlandırılan bu dijital sahtekârlık biçimi, bilimsel temelden uzak iddialarla halk sağlığını tehdit ediyor.
Bir zamanlar yalnızca araştırma merkezlerinde geliştirilen üretken yapay zekâ teknolojisi, artık herkesin kullanımına açık. Bu durum, kötü niyetli kullanıcılar için de yeni fırsatlar doğurdu. Sahte içerikler artık yalnızca eğlence ya da siyasi manipülasyonla sınırlı kalmıyor; doğrudan insan sağlığını hedef alıyor.
doktor gibi görünen ama olmayan dijital figürler
Deepfake teknolojisiyle üretilen bu sahte doktorlar, gerçeğe çok yakın ses tonları, mimikler ve tıbbi terimlerle donatılıyor. Genellikle beyaz önlük giymiş, güven veren bir duruş sergileyen bu yapay karakterler; kronik hastalıklar, kilo verme ya da cilt sorunları gibi konularda “garantili” çözümler sunduklarını iddia ediyor. Ancak bu videoların arkasında ne bir tıp eğitimi var, ne de bilimsel bir dayanak.
içeriklerin dili, görselliği ve amacı ortak: güven kazanmak
Uzmanlara göre bu içerikler, sahte profesyonellik algısı yaratmak için özenle hazırlanıyor. Videolar; yüksek çözünürlük, düzgün ışık kullanımı ve etkileyici seslendirmelerle sunuluyor. Ancak uzmanlar, yapay içeriklerin bazı ayırt edici izler taşıdığına dikkat çekiyor.
sahte içerikler nasıl ayırt edilir?
Dijital güvenlik uzmanları, sahte doktor videolarını tanımak için şu işaretlere dikkat edilmesini öneriyor:
Dudak hareketleriyle uyumsuz ses
Anormal yüz mimikleri veya kasılmalar
Arka planla ışık dengesizliği
Yeni açılmış, düşük takipçili hesaplar
“Mucize tedavi”, “bu yöntemi doktorlar gizliyor” gibi sansasyonel başlıklar
uzmanlardan kritik uyarı: bu videolara inanmayın
Sağlıkla ilgili bilgi arayan kişilere, mutlaka resmi sağlık kuruluşlarından veya akademik kaynaklardan doğrulanmış içerikleri takip etmeleri tavsiye ediliyor. Uzmanlar, sosyal medyada paylaşılan bu videoların ne teşhis ne de tedavi niteliği taşıdığına vurgu yaparak, “Yanlış bilgi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir” uyarısında bulunuyor.
Uzmanlar, şüpheli içeriklerin sosyal medya platformlarına bildirilmesini ve dijital okuryazarlığın artırılmasını öneriyor. Özellikle gençlerin ve yaşlı bireylerin bu tür dijital manipülasyonlara karşı daha savunmasız olduğunu belirten uzmanlar, ailelere de çocuklarını bilinçlendirmeleri yönünde çağrıda bulunuyor.