Mayıs ayında dış ticaret açığı büyüdü: İhracat artarken açık da yükseldi

TÜİK ve Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle oluşturulan genel ticaret sistemi kapsamında açıklanan geçici verilere göre 2025 Mayıs ayında ihracat, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 2,6 artarak 24 milyar 817 milyon dolar oldu. Dünya Gazetesi'ne göre, aynı dönemde ithalat, yüzde 2,7 yükselerek 31 milyar 462 milyon dolar seviyesine ulaştı. Bu durum, dış ticaret açığının geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,7 artarak 6 milyar 645 milyon dolara çıkmasına neden oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise değişmeyerek yüzde 78,9 seviyesinde sabit kaldı.

OCAK-MAYIS DÖNEMİNDEKİ AÇIK DA GENİŞLEDİ

Yılın ilk beş ayına ait verilere göre ihracat yüzde 3,4 artarak 110 milyar 904 milyon dolara, ithalat ise yüzde 5,8 yükselerek 152 milyar 160 milyon dolara ulaştı. Böylece Ocak-Mayıs döneminde dış ticaret açığı yüzde 12,7 artış göstererek 41 milyar 257 milyon dolara yükseldi. Bu dönemde ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 74,5'ten 72,9'a geriledi.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç tutulduğunda dış ticaret dengesi daha olumlu bir tablo çizdi. İhracat, yüzde 5 artışla 23 milyar 197 milyon dolara, ithalat, yüzde 4,3 artışla 25 milyar 90 milyon dolara yükseldi. Bu kapsamda dış ticaret açığı 1 milyar 893 milyon dolar oldu.

Enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı ise dikkat çeken bir şekilde yüzde 92,5 olarak gerçekleşti.

DIŞ TİCARET HACMİ ARTTI AMA DENGE ZORDA

Mayıs ayında toplam dış ticaret hacmi yüzde 4,7 artışla 48 milyar 287 milyon dolara ulaştı. Ancak bu artışa rağmen dış ticaret dengesi, özellikle ithalatın yüksek seyrinden dolayı kırılganlığını koruyor.

Ekonomik faaliyetlere göre dış ticaret dağılımında, 2025 Mayıs ayında ihracatın yüzde 95’i imalat sanayi ürünlerinden oluştu. Aynı dönemde tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün ihracattaki payı yüzde 3, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı ise yüzde 1,4 oldu. Ocak-Mayıs dönemine bakıldığında imalat sanayinin ihracattaki payı yüzde 94,1, tarım ve ormancılık sektörünün yüzde 3,7, madenciliğin ise yüzde 1,6 olarak gerçekleşti.

İthalatta ise ara malları büyük yer tutuyor. 2025 Mayıs ayında ara mallarının ithalattaki payı yüzde 67,6, sermaye mallarının payı yüzde 14,6, tüketim mallarının payı ise yüzde 17,7 olarak hesaplandı. Ocak-Mayıs döneminde bu oranlar sırasıyla yüzde 70, yüzde 13,7 ve yüzde 16 olarak kaydedildi.

DIŞ TİCARETTE ÜLKE LİDERLERİ: ALMANYA VE ÇİN

Mayıs ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu. İhracat sıralaması şöyle:

Almanya – 2 milyar 96 milyon dolar
Birleşik Krallık – 1 milyar 523 milyon dolar
ABD – 1 milyar 511 milyon dolar
İtalya – 1 milyar 221 milyon dolar
Irak – 1 milyar 119 milyon dolar

Bu 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 30,1’ini oluşturdu.

Ocak-Mayıs döneminde de ihracatta ilk sıra Almanya’ya ait olurken, onu sırasıyla Birleşik Krallık, ABD, İtalya ve Irak izledi. Bu ülkeler toplam ihracatın yüzde 29,9’unu oluşturdu.

İthalatta ise Çin açık ara önde. Mayıs ayında Çin’den yapılan ithalat 4 milyar 315 milyon doları buldu. Ardından:

Rusya Federasyonu – 3 milyar 261 milyon dolar
Almanya – 2 milyar 687 milyon dolar
İtalya – 1 milyar 670 milyon dolar
İsviçre – 1 milyar 517 milyon dolar geldi.

Bu 5 ülkenin ithalattaki payı yüzde 42,8 oldu.

Ocak-Mayıs döneminde ise Çin’in ardından Rusya, Almanya, İtalya ve ABD sıralamayı oluşturdu ve bu ülkeler toplam ithalatın yüzde 42,2’sini kapsadı.

SEZONLUK VERİLERE GÖRE HAREKETLİLİK VAR

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre 2025 Mayıs ayında ihracat bir önceki aya göre yüzde 10,3 arttı, ithalat ise yüzde 5 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış yıllık veride ise ihracat yüzde 5,3, ithalat yüzde 9,2 arttı.

ISIC Rev.4 sınıflamasına göre 2025 Mayıs’ta imalat sanayi ürünleri, toplam ihracatın yüzde 95’ini oluşturdu. Yüksek teknoloji ürünlerinin, bu ihracattaki payı yüzde 4 olarak hesaplandı.

Ocak-Mayıs döneminde ise İmalat sanayi ihracat payı yüzde 94,1, yüksek teknoloji ürünlerinin bu içindeki payı yüzde 3,6 oldu. İthalat tarafında da tablo benzer. Mayıs ayında imalat sanayi ürünleri ithalatın yüzde 84,2’sini, yüksek teknoloji ürünleri ise bu ithalatın yüzde 10’unu oluşturdu. Ocak-Mayıs döneminde ise bu oranlar sırasıyla yüzde 79,9 ve yüzde 11 olarak gerçekleşti.

Özel ticaret sistemine göre 2025 Mayıs ayında ihracat, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3 artarak 22 milyar 658 milyon dolar, ithalat, yüzde 1,3 artarak 29 milyar 320 milyon dolar oldu.

Bu verilerle dış ticaret açığı yüzde 4,1 azalarak 6 milyar 662 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 76’dan yüzde 77,3’e yükseldi.

Türkiye’nin dış ticaret verileri, 2025 yılı Ocak-Mayıs döneminde ihracatta büyümeye işaret etti.
TÜİK’in açıkladığı özel ticaret sistemi verilerine göre ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4 oranında artarak 100 milyar 965 milyon dolar oldu.

Ancak aynı dönemde ithalat daha yüksek bir oranda artış gösterdi. Verilere göre ithalat, 2024 Ocak-Mayıs dönemine kıyasla yüzde 5,9 oranında artarak 142 milyar 660 milyon dolara yükseldi.

İhracatın ithalatı karşılamada yetersiz kalması, dış ticaret açığını büyüttü. Ocak-Mayıs 2025 döneminde: Dış ticaret açığı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10,9 artarak 37 milyar 608 milyon dolardan, 41 milyar 695 milyon dolara yükseldi.

2024 Ocak-Mayıs döneminde yüzde 72,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2025’in aynı döneminde yüzde 70,8’e geriledi.