Sakarya Zaferi'nin yıl dönümü
Tam 22 gün 22 gece savaştılar ve Anadolu'nun kaderini tayin eden zaferlerden birini kazandılar. "Hattı müdafaa yoktur sathı müdafaa vardır" diyen Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki Türk ordusu, 96 yıl önce bugün, Sakarya boylarında işgalci Yunan ordusunu mağlup etti. Mustafa Kemal Paşa zaferin ardından "Gazi" ve "Mareşal" ünvanını aldı.
"Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh, bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı, vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz…"
İşte bu paralo 96 yıl önce bugün zaferi getirdi. Kurtuluş Savaşı'nın dönüm noktası olan Sakarya Meydan Muharebesi'yle Yunan ordusu mağlup edildi. İşgal kuvvetlerinin Anadolu'nun içlerine kadar girmesi engellendi.
5 Ağustos 1921’de başkomutanlık yasası Meclis'te kabul edilmişti. Mustafa Kemal Paşa üç ay için Meclis'in bütün yetkilerini, Türk ordularının başkomutanı olarak kullanabilecekti. Görevi aldıktan bir kaç gün sonra Tekâlifi Milliye emirlerini yayımladı; böylece ordunun, ülkenin bütün kaynaklarından yararlanması için gereken önlemleri aldı.
Mustafa Kemal Paşa 12 Ağustos 1921’de cepheye giderek ordunun başına geçti. Bu sırada Yunan kralı Konstantinos İzmir yoluyla Kütahya’ya kadar gelerek Yunan orduları başkomutanlığını üstlendi.
13 Ağustos 1921’de harekete geçen Yunan kuvvetleri 18 Ağustos’ta Eskişehir yönünden hareket ederek 23 Ağustos’ta kuvvetlerinin çoğunluğunu güneye kaydırıp, Türk birlikleriyle karşı karşıya geldi. Böylece yaklaşık 100 kilometreklik bir cephede mücadele başladı. Yunan kuvvetleri yaklaşık 88 bin piyade, 300 top ve 20 uçaktan oluşuyordu. Türk kuvvetleriyse piyade ve top olarak düşmanın ancak yarısı kadardı.
Mustafa Kemal Paşa, genelkurmay başkanvekili Fevzi Çakmak ve Batı cephesi komutanı İsmet İnönü ile birlikte savaşın planlarını hazırladı. Düşman saldırısının özellikle güneyden Türk ordusunun sol kanadında yoğunlaşması üstüne, başkomutan Mustafa Kemal Paşa taktik gereği ordusunun sol kanadını Ankara’ya 50 kilometre kalıncaya kadar geri çekti. Amaç düşman çemberine girmemekti.
23 Ağustos’ta başlayan ve gece-gündüz aralıksız süren Sakarya Meydan Savaşı’nda Mustafa Kemal Paşa yeni bir savaş stratejisi uygulayarak ordularına şu emri verdi: Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh, bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı, vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz...
Türk askeri bu yüksek emre uyarak vatanın canla başla savundu. 22 gün 22 gece süren savaştan sonra 13 Eylül 1921’de Sakarya ırmağının doğusundan Yunan kuvvetleri temizlendi. Sakarya Meydan Savaşı’nın kazanılması üzerine TBMM, Mustafa Kemal Paşa’ya “gazi” ve “mareşal” unvanlarını verdi.
Sakarya Meydan Savaşı, TBMM hükümetine iki siyasal başarı kazandırdı: Fransa ile 20 Ekim 1921’de Ankara Anlaşması imzalandı, Rusya’yla da 13 Ekim 1921’de doğu sınırlarımızı kesin belirleyen bir anlaşma yapıldı.
ulusal.com.tr
