Bu bilgisayar 'yaşıyor' mu? 800 bin nöronla çalışan CL1 tanıtıldı!
Avustralya merkezli Cortical Labs, laboratuvarda yetiştirilen insan nöronlarını silikon çiplerle entegre ederek dünyada ilk kez biyolojik bilgisayar geliştirdi. CL1 adı verilen sistem, milisaniyeden kısa sürede yazılım ve canlı hücreler arasında iletişim kurabiliyor.
Avustralya’daki Cortical Labs, insan nöronlarından oluşan ve kod çalıştırabilen biyolojik bilgisayar CL1’i kamuoyuna sundu. Amaç, Suni Biyolojik Zekâ (Synthetic Biological Intelligence – SBI) yaklaşımıyla canlı hücrelerin öğrenme ve uyum yeteneklerini sayısal sistemlerle birleştirmek.
800 BİN NÖRON
CL1; yetişkin donörlerin deri ya da kan hücrelerinden yeniden programlanan yaklaşık 800.000 insan nöronunu bir silikon çiple entegre ediyor. Nöronlar destek ortamında altı aya kadar canlı tutulabiliyor ve sistem kapalı devre çalışacak şekilde tasarlanmış durumda.
MİLİSANİYEDEN KISA İLETİŞİM
Platform, canlı hücreler ile yazılım arasında milisaniyeden kısa tepki süreleriyle iki yönlü iletişim kuruyor. Bu sayede klasik sayısal mimarilerden farklı olarak, hücresel ağın anlık uyaranlara verdiği yanıtlar doğrudan hesaba katılabiliyor.
GÜNCEL BULGULARIN İŞARETİ
Hücreler arasında şimdilik “bilinç” yok; ancak yapılan deneyler, canlı nöron ağlarının uyaranlara yanıt verme ve öğrenme konusunda yüksek verimlilik gösterdiğini ortaya koyuyor. Bilim çevreleri, biyolojik öğrenmenin bazı görevlerde geleneksel makine öğrenmesi yaklaşımlarını hız ve esneklikte geride bırakabildiğini vurguluyor.
ERİŞİM VE ETİK BOYUT
CL1’e doğrudan donanım olarak erişim ya da abonelik benzeri modeller üzerinde çalışılıyor. Cihaz; sinirbilim araştırmaları, ilaç keşfi ve nörodejeneratif hastalıkların modellenmesi gibi alanlarda yeni imkânlar sunarken, etik tartışmaları da beraberinde getiriyor. Hücrelerin kaynakları, mahremiyet, uzun süreli canlı doku kullanımı ve “duyarlılık” tartışmaları bu başlıkların merkezinde yer alıyor.