Trump o eyaletlerin afet fonunu kesecek! Tartışmalı “İsrail şartı” krizi
FEMA’nın 1,9 milyar dolarlık afet hazırlık fonu için eyalet ve kentlere “İsrail’i boykot etmeyeceksiniz” taahhüdü dayatıldı. Tepkiler sonrası metin güncellense de Trump yönetimi BDS destekçilerini dışlama ısrarını sürdürüyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Federal Acil Durum Yönetim Ajansı (FEMA) aracılığıyla eyalet ve kentlere dağıtılan afet hazırlık fonlarını İsrail’le ticari ilişkileri kesmeyenlere koşulladı. FEMA’nın nisan ayında yayımladığı hibe şartlarına göre, yardım almak isteyen yerel yönetimlerin “İsrailli şirketlerle ticari ilişkileri sonlandırmayacaklarını” taahhüt etmesi istendi. Şart, arama-kurtarma ekipmanından yedek enerji sistemlerine kadar hayati harcamalar için öngörülen en az 1,9 milyar dolarlık kaynağı kapsıyor.
“SİYASİ LİTMUS TESTİ YOK” AÇIKLAMASI
Tepki çığ gibi büyüyünce İç Güvenlik Bakanlığı (DHS) 4 Ağustos’ta hibe belgelerini sessizce güncelledi ve İsrail ibaresini metinden çıkardı. Buna rağmen DHS sözcüsü, “FEMA hibeleri mevcut yasa ve politikalara tabidir; siyasi sadakat testi uygulanmıyor. ‘BDS hareketi antisemitizme dayanıyor’ ve ırkçılık yapanlar federal fon almamalıdır” ifadelerini kullandı.
MAGA CEPHESİNDEN “ISRAEL FİRST” İSYANI
Değişiklik duyulmadan önce Trump’ın tabanı olarak bilinen MAGA hareketi, X platformunda “Önce İsrail” etiketini trend listesine taşıdı. Cumhuriyetçi çevrelerde “America First yerini Israel First’a bıraktı” yorumları öne çıktı. Quincy Institute araştırmacısı Annelle Sheline, “Afet yardımlarını İsrail’e sadakate bağlamak Amerika First doktriniyle çelişiyor” dedi.
Reuters’ın incelediği 11 ayrı hibe duyurusunda yer alan İsrail maddesi, 5 Ağustos sabahı DHS sitesinden tamamen silindi. Ancak bakanlığın aynı gün X’te paylaştığı mesajda, “ayrımcılık karşıtı politikalar BDS için de uygulanacak” denilerek fonları kesme niyetinin sürdüğü ima edildi. Eleştirmenler, “Metin değişti ama pratikte boykot edenin fonu yine riskte” görüşünde.
Federal fonların iç politika hedefleri için pazarlık konusu olması yeni değil; kürtaj, göç ve çevre düzenlemeleri gibi alanlarda Washington’ın baskısı biliniyor. İlk kez bir Amerikan başkanı, yerel afet hazırlığını doğrudan bir başka ülkeye (İsrail) verilen sadakate bağladı. Hukukçular, bunun eyalet-federal dengeyi zedelediğini ve Anayasa’daki “eşit korunma” ilkesine aykırı olabileceğini savunuyor.