Ateşkes kararının ardından Netanyahu ABD'ye 'küstü'

'Aylardır süren çıkmazdan sonra Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) nihayet Gazze'de ateşkes çağrısında bulunan karar tasarısını kabul etti. BM Genel Sekreteri kararın bağlayıcı olduğunu söylerken, İsrail ve ABD aksini iddia ediyor.

Ateşkes kararının ardından Netanyahu ABD'ye 'küstü'

ABD'nin çekimser kaldığı ve 14 lehte oyla kabul edilen kararda, "Ramazan ayı için tüm tarafların saygı göstereceği, uzun süreli ve sürdürülebilir bir ateşkes sağlanması ile tüm rehinelerin derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılmasının yanı sıra tıbbi ayrıca insani ihtiyaçların karşılanması için insani erişimin garanti altına alınması" çağrısında bulunuluyor. Kararın kabulü uzun süre alkışlarla karşılandı.

Oylamadan önce Rusya'nın BM Daimi Temsicisi Vasiliy Nebenzya söz alarak, "Ramazan ayı için tüm tarafların saygı göstereceği, uzun süreli ve sürdürülebilir bir ateşkes” çağrısında bulunan cümledeki "uzun süreli" ifadesinin "kalıcı" kelimesiyle değiştirilmesi için öneride bulundu. Nebenzya'ya göre “kalıcı” kelimesi son dakikada değiştirildi ve “metni sulandırdı böylece yoruma açık bir alan bırakarak İsrail'in herhangi bir zamanda askeri operasyonlara yeniden başlamasına izin verdi.” Talep reddedildi fakat Moskova yine de karar lehinde oy kullandı.

'İSRAİL'E BASKI YAPIN'

ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield çekimser kalmalarına gerekçe olarak tasarıda HAMAS'a yönelik bir kınama olmamasını gösterdi ve rehineler serbest bırakıldığı takdirde ateşkesin derhal başlayabileceğini söyledi. Oylamaya katılan temsilciler kararın “bağlayıcı” olduğunu savunurken Thomas-Greenfield, ABD'nin bu kararın ağırlığını nasıl gördüğüne dair bir ipucu vererek sonucun "bağlayıcı olmadığını" savundu.

Sonucu memnuniyetle karşıladığını bildiren HAMAS ise "Her iki taraftaki esirlerin serbest bırakılmasına izin veren bir takas sürecine hemen girişmeye hazır olduğumuzu teyit ediyoruz.” diyerek, “Ateşkes çağrısına uyması ve Filistin halkına karşı soykırım savaşını durdurması için BMGK'yı İsrail'e baskı yapmaya" çağırdı.

BIDEN'IN TALEP ETTİĞİ ZİYARET İPTAL

Görünen o ki İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu BMGK'da alınan karardan hiç memnun değil ve baş müttefikine tavır alıyor. BM'deki oylamadan hemen önce Netanyahu, ABD'nin BMGK'nın ateşkes çağrısını veto etmemesi halinde üst düzey yardımcılarının bu hafta Washington'da yapacağı ziyareti iptal etme tehdidinde bulunmuştu. Nitekim Başbakan, ABD'den veto çıkmayınca randevuyu iptal etti. Görüşme talebinin geçen hafta bizzat ABD Başkanı Joe Biden'dan geldiğini hatırlatalım. Oylamanın ardından Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, ABD'nin bu kararla İsrail'in savaş çabalarına ve rehinelerin serbest bırakılması girişimlerine zarar verdiği savunuldu. Bu hafta Washington'da olması planlanan İsrail Başbakanı'nın çok güvendiği iki isimse Ulusal Güvenlik Danışmanı Tzachi Hanegbi ve Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer idi.

'HAYAL KIRIKLIĞI YAŞIYORUZ'

Daha önce Netanyahu'nun sözünü dinlemeyerek Washington'a giden Savaş Kabinesi Üyesi Benny Gantz, İsrail heyetinin ABD'ye yapacağı ziyaretin iptal edilmesi üzerine tartışmalara dahil oldu. Gantz sadece heyetin ABD'ye doğru yola çıkması gerektiğini değil ayrıca "Başbakan'ın bizzat ABD'ye gidip Başkan Biden ve üst düzey yetkililerle doğrudan diyalog kurmasının da iyi olacağını" söyledi. Netanyahu ise yaptığı açıklamada Gantz'ı, bu seyahatin yapılmasını önerdiği için eleştirdi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby de Netanyahu'nun ABD'ye heyet göndermeme kararından dolayı “üzgün” olduğunu belirtti. Kirby gazetecilere verdiği demeçte, "Refah'a girmenin uygulanabilir alternatifleri konusunda kapsamlı bir görüşme yapmak için Washington'a gelmeyecek olmaları bizi hayal kırıklığına uğrattı" dedi.

ŞİMDİ NE OLACAK?

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres BMGK'da kabul edilen ve Gazze'de acil ateşkes çağrısı yapan tasarıya ilişkin, "Bu tasarı mutlaka uygulanmalıdır, başarısız olması affedilemez." dese de Tel Aviv yönetiminin “bağlayıcılığı” olduğu belirtilen karara ne kadar uyacağı meçhul. Filistin'in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, tüm BMGK kararlarının bağlayıcı olduğunu aktararak, “İsrail bunlara uymazsa BMGK Şartı'nın 7'nci maddesi uyarınca cezalandırılmalıdır." şeklinde konuştu. Uygulamanın nasıl işleyeceğini önümüzdeki günlerde göreceğiz fakat kesin olan şu ki 7 Ekim'den beri ilk kez kabul edilen ateşkes kararı İsrail'in etrafındaki çemberin daraldığını gösteriyor.

# abd # netenyahu # israil # filistin