Cumhuriyet Ekonomik Adımlarla Böyle Taçlandırıldı

Siyasi ve askeri zaferler ne kadar büyük olursa olsun iktisadi zaferlerle desteklenmezse payidar olmaz, az zamanda söner. İşte bu şiarla yurdun dört bir yanı demir ağlarla döşendi. kurulan her fabrika bir kale oldu.

Daha Cumhuriyet ilan edilmeden 1923 Şubat ayında İzmir İktisat Kongresi toplandı.


1923-1930 arası onarma dönemi olarak bilinirken bu dönemde temel ilke borç almama kendi kendine yetebilmedir.

Cumhuriyet'in ilk yıllarında para olmamasına rağmen yurdun dört bir yanı demir ağlarla örüldü.

1929'lara geldiğimizde ABD merkezli büyük iktisadi buhran başlıyor. Buna karşı genç Türkiye Cumhuriyeti bu ekonomik krize devletçilikle yanıt veriyor.

1930'larda genç Cumhuriyet Türkiye'sinde 5 yıllık sanayi planlaması yapılıyor. Ve planlı ekonomiye geçiliyor. Yurdun dört bir yanında tekstilden demir çeliğe kağıttan cama kadar tüm temel sektörlerde fabrikalar kuruluyor. 

2. dünya savaşı sürecinde bu sanayileşme hamlesine zorunlu olarak ara veriliyor. Cumhuriyet 2. büyük ekonomi hamlesini 1960'larda kalkınma planı eşliğinde bu kez enerji, petrokimya, alüminyum ve bunun gibi alanlardaki adımlarla 2. büyük atılım yapılıyor.


Türkiye Cumhuriyeti kambiyo denetimi de başlattı. Bu süreçle ekonomik bağımsızlığı kazanmak ve yaşatmak için 1930'dan Merkez Bankası kuruldu.

İşte Kurulan Fabrikalar


Ankara Fişek Fabrikası-1924
Gölcük Tersanesi -1924
Eskişehir Hava Tamirhanesi-1925
Alpullu Şeker Fabrikası-1926
Kırıkkale Mühimmat Fabrikası-1926
Bünyan Dokuma Fabrikası-1927
Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası-1928
Ankara Çimento Fabrikası -1928
İstanbul Otomobil Montaj Fabrikası-1929
Konya Ereğli Bez Fabrikası-1934
İzmit Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası-1934
İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası -1934
Gemlik Suni İpek Fabrikası -1935
Nuri Demirağ Uçak Fabrikası-1936
Karabük Demir Çelik Fabrikası-1937

# cumhuriyet # 100. yıl