Tarladan rekor üretim! TİGEM 2025 için hedef büyüttü
Geçen yıl yaşanan kuraklığa rağmen TİGEM, hububat üretiminde önemli başarılara imza attı. 2025 için iddialı hedefler belirleyen kurum, yurt dışına ihracat ve hayvancılıkta da kapasitesini artırıyor. TBMM KİT Komisyonu’nda kurumun faaliyetleri görüşüldü ve hedefleri masaya yatırıldı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Komisyonu'nda, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) ile tasfiyesine karar verilen Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık AŞ'nin 2021 ve 2022 yılı hesapları görüşüldü.
Komisyona bilgi veren TİGEM Genel Müdürü Hasan Gezginç, kuruma bağlı 17 işletmede 3,3 milyon dekar arazide ve 8 bin personelle faaliyet yürütüldüğünü söyledi. Gezginç, 2023 yılında kuraklığa rağmen dekara 301 kilogram verimle 297 bin ton hububat üretildiğini, önceki yıl ise üretimin 392 bin ton ile rekor seviyeye ulaştığını açıklayarak, "Türkiye'de geçen yıl yaşanan kuraklığa rağmen dekara 301 kilogram verimle toplam 297 bin ton hububat üretimi gerçekleştirildi. 2021'de 120 bin ton, 2022'de 125 bin ton, 2023'te 115 bin ton ve 2024'te 140 bin ton tohumluk, çiftçilerle buluşturuldu." bilgisini verdi.
2025’TE TOHUM SATIŞINDA İDDİALI HEDEF
Gezginç, 2025 yılı için Türkiye genelindeki çiftçilere 230 bin ton sertifikalı hububat tohumu satışının hedeflendiğini bildirdi. Irak ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne (KKTC) 2022 ve 2023'te yaklaşık 4 bin ton, 2024'te ise toplam 11 bin ton buğday tohumu ihraç edildiğini belirten Gezginç, bu yıl ise 20 bin ton ihracat hedeflediklerini anlattı.
DAMIZLIK SIĞIR SAYISI 70 BİN OLACAK
Damızlık hayvancılık faaliyetlerine de değinen Gezginç, 2012’de 21 bin baş olan damızlık sığır varlığının 2024’te 41 bine çıktığını, bu yıl ise hedefin 70 bin baş olduğunu vurguladı. Her yıl yetiştiricilere ortalama 2 bin 750 baş damızlık sığır verildiğini, bu yıl bu sayının 9 bine çıkarılmasının planlandığını da belirtti.
Malatya'daki Sultansuyu İşletmesi'nde 2011 yılında hizmete açılan Sperma Üretim Merkezi'nde 1 milyon dozun aşıldığını aktaran Gezginç, böylelikle ülkenin sperma ihtiyacının yüzde 40'ının karşılandığını ifade etti.
KOYUN, CEYLAN, KEÇİ VE ARAP ATLARI
TİGEM’in damızlık koyun varlığının da 2012’de 114 bin baştan, 2023’te 297 bin başa yükseldiğini ifade eden Gezginç, bu yıl 33 bin baş damızlık koyunun çiftçilere ulaştırılmasının hedeflendiğini aktardı.
TİGEM’in ayrıca 1100 baş Ankara Tiftik Keçisi, 250 baş Kangal ve Akbaş çoban köpeği, 707 baş Asya ceylanı yetiştirdiğini, toplam 1633 baş safkan Arap atı ile atçılık faaliyetinin sürdüğünü söyledi.
YATIRIM VE KAPASİTE ARTIYOR
Gezginç, 2003-2015 döneminde 37 işletmeden 20'sinin özel sektör firmalarına kiralandığını, geçen yıl itibarıyla toplam 1,94 milyar lira yatırım yapıldığını bildirdi.
2009’dan bu yana yapılan yatırımlarla sulu tarım arazisinin 210 bin dekardan 1 milyon 41 bin dekara çıkarıldığını belirten Gezginç, Ceylanpınar’da faaliyete geçen saatte 25 ton kapasiteli tohum tesisiyle TİGEM’in saatlik tohum üretim kapasitesinin 340 tona ulaştığını açıkladı.
Kurumun mali durumu da güçlenmiş durumda. 2021’de 132 milyon lira kar eden TİGEM, 2023’te bu rakamı 1,2 milyar liraya çıkardı. Gezginç, TİGEM'e bu yıl 306 geçici işçi ve 69 teknik eleman alımının planlandığını söyledi.
SUDAN PROJESİ TASFİYE EDİLDİ
Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık AŞ’nin ise Sudan’daki siyasi istikrarsızlık, pandemi ve iç savaş nedeniyle üretime geçemeden tasfiye edildiği bilgisi paylaşıldı. 2018’de kurulan ve 793 bin hektarlık arazinin devri beklenen ortaklığın, bu sürecin tamamlanamaması nedeniyle sonlandırıldığını belirten Gezginç,"Bu şirketin yüzde 80 hissesi Türkiye'ye, yüzde 20'si de Sudan tarafına aittir. Ancak Sudan'da yaşanan hükümet değişikliği, pandemi ve Nisan 2023'te başlayan iç karışıklık nedeniyle Türk özel sektör firmalarının yatırımları için 780 bin 500 hektar arazi ile pilot çiftlik için kurulacak olan 12 bin 500 hektar olmak üzere toplam 793 bin hektar arazinin şirkete devri sağlanamamıştır. Şirketin üretim faaliyetlerine başlayamaması nedeniyle şirket tasfiye edilmiştir." diye konuştu.
Komisyonda bir TİGEM işletmesindeki hırsızlık olayı da gündeme geldi. Gezginç, olayda yaklaşık 800 bin liralık malzeme çalındığını, konunun savcılığa intikal ettiğini ve hukuki sürecin sürdüğünü açıkladı.
Görüşmelerin ardından TİGEM’in 2021-2022 yıllarına ait hesapları ibra edildi. Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık AŞ’nin hesapları ise genel görüşe sunuldu.
Kaynak: Anadolu Ajansı