1 Mayıs Emekçi Bayramı'nın tarihi serüveni

Her yıl çeşitli etkinliklerle düzenlenen 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nün tarihi serüveni 19'uncu yüzyılın başlarına dayanıyor.

Hak mücadelesinin temelinde ise uzun çalışma süreleri var. 1856 yılında Avustralya'nın Melbourne kentinde taş duvar ve inşaat işçileri çalışma saatlerinin azaltılması için protestolar yaptı.

Burada istenen sonuç alınamadı. 1 Mayıs 1884 yılında ise bu kez sahneye ABD'li işçiler çıktı. Chicagolu işçiler, mesai saatinin 8'e düşürülmesi için 1886 yılına gelindiğinde grevler başlattı. İşçi Birliği olarak bilinen Trade-Unions Kongresi çalışma süresi 8 saat olarak belirledi.

Ancak grevlerle birlikte başlayan ve 3 gün süren protestolarda işçiler ile polisler karşı karşıya geldi. 1 işçinin öldüğü gösterilerde çok sayıda kişi de yaralandı. Eylemlerin sonunda ise 4 sendikacı idam edilirken 4'ü de ağır hapis cezasına çaptırıldı.

Bu gelişmelerin ardından Milletlerarası İşçi Kardeşliği Teşkilatı'nın Paris Kongresi 1889 yılında toplandı. Burada İşçilerin dayanışmaları amacıyla yılda bir günün ortak bayram ilan edilmesi benimsendi. Amerikalı sendikacılar bunun üzerine bayram günü olarak 1 Mayıs'ı belirledi.

İşçi Bayramı Osmanlı Devleti sınırlarında ilk kez 1911 yılında Selanik'teki tütün, pmauk ve liman işçilerince kutlandı. İstanbul'da ise ilk kutlama 1912 yılında yapıldı.

1 Mayıs 1922 yılında ise Türkiye, Sovyetler Birliği ile dostluk ilişkileri kapsamında Ankara'da bir kutlama yaptı. 1 Mayıs 1923 yılında da resmi olarak kutlandı.

27 Mayıs 1935'te ise Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkındaki Kanun çerçevesinde 1 Mayıs Bahar Bayramı olarak kabul edildi.

Tarihler 1 Mayıs 1977'yi gösterdiğinde ise İstanbul Taksim Meydanı'ndaki kutlamalarda Gladyo katliam yaptı. Yaklaşık 500 bin kişinin katıldığı kutlamada, işçilerin bulunduğu alana binaların üzerinden ateş açıldı. Gladyo'nun düzenlediği saldırı sonucunda 30'un üzerinde kişi hayatını kaybetti, 130 kişi ise yaralandı.

1980 darbesiyle iktidara gelen Kenan Evren hükümeti 1 Mayıs İşçi Bayramı'nı resmi tatillerin arasından çıkarttı. Takvim yaprakları 2009'u gösterdiğinde ise 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü olarak tekrar ilan edildi.