Bugün Cengiz Topel’in ölüm yıl dönümü: Cumhuriyetin ilk hava harp şehidi!
Türk Hava Kuvvetleri pilotu Yüzbaşı Cengiz Topel, 1964 yılında Kıbrıs’ta Rumlar tarafından esir alınarak işkenceyle şehit edildi. Topel, Cumhuriyet tarihinin ilk hava harp şehidi olarak Türk milletinin hafızasına kazındı.
2 Eylül 1934'te Trabzonlu bir ailenin çocuğu olarak İzmit’te dünyaya gelen Topel, ilkokul ve ortaokulu Anadolu’nun farklı şehirlerinde tamamladıktan sonra Kuleli Askeri Lisesi'ne girdi. 1955’te Kara Harp Okulu’ndan mezun oldu ve ardından havacılık tutkusuyla Hava Kuvvetleri’ne geçti. Pilotaj eğitimi için Kanada’ya gönderildi, döndüğünde Merzifon ve Eskişehir’de görev yaptı. 1963 yılında yüzbaşılığa terfi etti.
5 Ağustos 1964’te Rum güçleri, Kıbrıs’ın Erenköy ve çevresindeki Türk yerleşimlerine karadan ve denizden saldırıya geçti. Bu saldırılara karşı Türkiye, 7 Ağustos’ta ilk hava yardımını gönderdi. Ertesi gün, Cengiz Topel’in komutasındaki dört jetten oluşan ikinci hava kolu Kıbrıs’a hareket etti.
SON TELSİZ KONUŞMALARI
F100F tipi savaş uçağıyla görev yapan Yüzbaşı Topel, ikinci dalışa geçerken uçağı Rumlar tarafından vuruldu. Paraşütle atlayan Topel, Lefke yakınlarında yere indi. Ancak bölgeye gelen Rum askerleri tarafından esir alındı.
Telsiz konuşmalarına göre:
– Cengiz Yüzbaşım, uçağından dumanlar yükseliyor, atla.
– Cayır cayır yanıyorsun, atla.
– Tamam, atladı.
– Paraşütü açıldı.
İŞKENCELERLE ŞEHİT EDİLDİ
Yüzbaşı Topel’in, mermisi bitene kadar direndiği ve teslim olmadan önce son ana kadar savaştığı biliniyor. Rumlar tarafından yakalanan Topel'in savaş hukuku hiçe sayılarak işkenceyle öldürüldüğü, dönemin belgelerine de yansıdı. Rum tarafı, Topel'in hastanede öldüğünü iddia etse de otopsi bulguları ve anlatımlar, esaret altında şehit edildiğini gösterdi.
Türkiye'nin yoğun diplomatik girişimleriyle Topel'in naaşı 12 Ağustos 1964’te teslim alındı. Törenlerle uğurlanan kahraman pilot, 14 Ağustos'ta Edirnekapı Sakızağacı Hava Şehitliği'ne defnedildi.
CENGİZ TOPEL NESİLLER BOYU ANILACAK!
Cengiz Topel’in kahramanlığı, yalnızca askeri tarihimize değil, milli hafızamıza da kazındı. İsmi Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde birçok cadde, park, okul, hastane ve havaalanına verildi.
Lefke’de bulunan “Şehit Hava Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel Anıtı”, onun aziz hatırasını yaşatmaya devam ediyor. Anıtta, Topel’in paraşütle atlayışını anlatan kabartmalar, uçak parçaları, biyografisi, fotoğrafları ve cenaze törenlerine ait görseller yer alıyor. 2019 yılında yenilenen anıtta, 1964’te düşürülen F-100 uçağının bire bir modeli sergileniyor.
Anadolu'nun kayıp hazineleri Türkiye'ye döndü: 485 eser ilk kez sergileniyorTarih
Karabük'te orman yangını yeniden başladı! Köy tahliye edildiYurt
