Dijital alışverişte sınır aşıldı: İhtiyaç değil, bağımlılık satın alınıyor
Türkiye’de dijital alışverişe olan ilgi her geçen gün artarken, kontrolsüz harcamalar da beraberinde geliyor. Uzmanlar, alışveriş sitelerinde geçirilen sürenin giderek uzadığını ve bunun bir bağımlılık halini almaya başladığını belirtiyor.
Sosyal medya ve dijital pazarlama tekniklerinin etkisiyle, vatandaşlar gün içerisinde defalarca alışveriş sitelerinin reklamlarıyla karşılaşıyor. Herkesin cebindeki cep telefonu artık bir alışveriş kataloğuna dönüşmüş durumda. Uzmanlara göre bu durum, bireylerde alışveriş bağımlılığı olarak tanımlanan bir psikolojik rahatsızlığa yol açıyor.
Bir vatandaş, dijital alışverişin geldiği noktayı şu sözlerle anlatıyor:
“Dijital alışveriş bence artık daha fazla. Çünkü sürekli karşımıza sponsorlu reklamlar çıkıyor. Eskisi gibi mağaza gezmiyoruz. İnternetten alışveriş bağımlılığı arttı.”
Sosyal medya da bu alışkanlığı pekiştiriyor. Takip edilen fenomenlerde veya arkadaşlarda görülen ürünler, sahip olma isteğini tetikliyor.
“Sosyal medya bence alışverişin artmasının en büyük nedeni. İnsanlar sürekli bir şeyi birinde görüyor. Sonra da aynısını almak istiyor.”
Sadece ihtiyaca göre değil, indirim veya kampanya gerekçesiyle yapılan alışverişler de artışta. “300 TL kupon”, “yarı fiyat” gibi kampanyalar, birçok kişiyi gereksiz harcamalara itiyor.
“O tür indirimler insanı cezbediyor. ‘Alayım dursun, nasıl olsa para değil’ dedirtiyor.”
“Annemin ayakkabılara zaafı var. Aynı modelden birçok ayakkabı alıyor. Ben bunu birçok kişide görüyorum.”
Yeşilay Akademik Direktörü Hakan Çetin, alışveriş bağımlılığının psikolojik boyutuna dikkat çekerek uyarıyor.
“Bağımlılıklarda gördüğümüz belirtiler bu durum için de geçerli: Kişi kendini kontrol edemiyor, zarar gördüğünü bilse de alışveriş yapmayı sürdürüyor. Sosyal, ekonomik ve psikolojik kayıplar ortaya çıkabiliyor.”
Bazı vatandaşlar günde birkaç saatini bu sitelerde geçiriyor.
Alışveriş platformlarının, yalnızca tüketimi değil, aynı zamanda kumar bağımlılığını da tetiklediğini belirten uzmanlar, "çekiliş", "şans oyunu", "hediye kazan" gibi içeriklerin kumar psikolojisini beslediğine dikkat çekiyor.
Alışverişin dozunda kalmaması halinde bağımlılığa dönüşebileceği vurgulanıyor. Uzmanlara göre, ihtiyaç dışı harcamaların artması uzun vadede sadece ekonomik kayıplara değil, mutsuzluk, suçluluk hissi ve depresyon gibi psikolojik sorunlara da yol açabiliyor.
Altın fiyatları düşmeye devam ediyor: Gram altın kaç TL'nin altına indi?Ekonomi
En uygun kurbanlıklar bu şehirde! Pazarda yoğunluk başladıYurtKaynak: Ulusal Kanal Haber Merkezi
