Hacettepe Üniversitesi'nin incelemesi Kahramanmaraş depreminin gerçeklerini gözler önüne serdi

6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerde incelemeler sürüyor.

Hacettepe Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, depremlerden etkilenen bölgelerde inceleme yaptı. Hazırlanan 170 sayfalık raporda, bölgedeki yapı stoku ile zemine ilişkin sorunlar gözler önüne serildi.

Raporun Hatay ile ilgili bölümünde yıkılan binaların çoğunlukla şehir merkezinde ve 4 katlı olduğuna dikkat çekildi.

- Enkazda yapılan incelemelerde binaların el ile ufalanabilecek kadar düşük kalitede beton dayanımına sahip oldukları, düz donatıların sıyrıldıkları ve yetersiz sıklıkta ve çapta kullanılan etriyeler arasında burkuldukları gözlenmiştir.

Hatay’da hasarlı binaların dıştan ilk incelenmesinde göze çapan problemlerin yumuşak kat düzensizliği ve ağır çıkmaların olduğu belirtildi. Özellikle giriş katları iş yeri olarak kullanılan birçok binada, bu durumun daha sık gözlendiği belirtildi.

- Mekanlarda kolon, perde ve bölme duvar gibi elemanların miktarı üst katlara oranla az olmaktadır. Bu sebeple yapıda zayıf bir kat oluştuğu, bu katın üzerine gelen yatay yük talebini karşılayamadığı ve yıkıldığı görülmektedir. Zemin katın yıkılması sonucu yapılarda bütüncül veya bölgesel çökmeler gözlemlenmektedir.

Raporun Adıyaman ile ilgili bölümünde ise yıkılan binaların büyük bölümünün 1999 öncesi yapılan eski yapı olduğu kaydedildi. Normal betonarme binalarda ‘zayıf kiriş-güçlü kolon’ tasarımının önemine dikkat çekildi.

- Kolon, kiriş ve döşeme betonlarının beraber döküldüğünü düşünecek olursak, kiriş güçlü olduğu eksende döşemeyi de güçlendirmektedir. Üstelik bazı büyük döşeme açıklıklarını geçmek için döşeme ve kiriş derinlikleri artırılmaktadır. Bu şekilde ‘güçlü kiriş-zayıf kolon’ sorunu ortaya çıkmaktadır. Kahramanmaraş merkezli bu depremlerde, bu durumun yıkıcı bir sorun olduğu gözlenmiştir.

İnceleme yapılan tüm bölgelerde sıvılaşma kaynaklı çökmeler ve yapısal hasarlara rastlandığı vurgulandı. Raporun öneriler bölümünde yapı denetim sistemine yeni bir bakış açısı getirilmesi gerektiği ifade edildi. Yapı denetim sisteminde her bina için bir dokümantasyon tutulması, bina inşaatının her aşamasındaki ilerlemenin fotoğraf ve videolarla belgelenmesi gerektiği belirtildi.

Raporda müteahhitliğin, belli eğitim almış kişilerce yapılması gerektiği vurgulandı. Denetim firmalarının şantiye şefinin sahada hazır olarak bulunmadığı durumda kesinlikle beton dökümüne izin vermemesi gerektiği kaydedildi.