Gastronomide sıfır atık devrimi: Sebze kabuğundan çaya, bayat ekmekten tatlıya!

Dr. Öğr. Üyesi Gülsün Duran, mutfaklarda sıfır atık stratejilerinin hem çevreye hem de işletmelere kazanç sağladığını belirtti. Sebze kabuklarından marmelat, pilavdan mücver yapılabileceğini vurguladı.

Simge Sarıyar Simge Sarıyar
Gastronomide sıfır atık devrimi: Sebze kabuğundan çaya, bayat ekmekten tatlıya!

Biruni Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Gülsün Duran, gastronomi alanında uygulanan sıfır atık stratejilerinin işletmelere ekonomik kazanç sağlarken, çevreye olan zararları da azalttığını söyledi. Duran, atıkların değerlendirilmesi ve israfın önlenmesiyle sürdürülebilir mutfakların yaygınlaştığını vurguladı.

“MENÜ TASARIMINDAN KOMPOSTA UZANAN STRATEJİLER”

Sıfır atık yaklaşımının mutfaklarda giderek yaygınlaştığını belirten Duran, bu stratejilerin başında porsiyon kontrolü, menü tasarımı, artık yiyeceklerin bağışlanması, kompost üretimi ve sanal stok takibi geldiğini söyleyerek “Porsiyon kontrolü ve menü tasarımı, artan yiyeceklerin bağışlanması, kompost üretimi, sürdürülebilir tarım uygulamalarına destek verilmesi, gıda artıklarını değerlendirmeye yönelik derslerin müfredata eklenmesi ve sanal stok izleme sistemleriyle aşırı malzeme alımının önlenmesi gibi çeşitli stratejiler hayata geçirilmektedir.” dedi.

“SEBZE KABUĞUNDAN MARMELAT, BAYAT EKMEKTEN PUDİNG”

Gıda artıklarının değerlendirilmesinin hem lezzet hem ekonomi açısından fayda sağladığını belirten Duran, yaratıcı tarif örnekleri verdi:

Sebze kabukları ve saplarından sebze suyu, bayat ekmekten kruton ya da ekmek pudingi, meyve kabuklarından marmelat, sirke veya çay, kalan pilavdan mücver ya da dolma içi, balık kafasından balık çorbası yapılabilir.

"EN FAZLA SEBZE VE MEYVE İSRAF EDİLİYOR"

Duran, mutfaklarda en çok israf edilen ürün grubunun sebze ve meyveler olduğunu belirtti.
“Hızlı bozulmaları, estetik kusurlar nedeniyle çöpe atılmaları veya doğru şekilde saklanmamaları nedeniyle israf ediliyorlar. Diğer yüksek israf grupları ise ekmek ve tahıllar, süt ve süt ürünleri, pişmiş yemeklerin tüketilmeyen porsiyonlarıdır.”

Doğru miktarda ve mevsiminde alışverişin önemine dikkat çeken Duran, stok yönetimi yazılımlarının raf ömrü dolmak üzere olan ürünleri öne çıkararak israfın önlenmesinde etkili olduğunu söyledi. “İsrafı önlemek amacıyla paketli ürünlerden uzak durmak ve malzemelerin farklı şekillerde kullanılması önemlidir.” dedi.

“TÜKETİCİ DE BU DÖNGÜNÜN PARÇASI”

Sadece restoranlar ve mutfaklar değil, tüketicilerin de bu sürece dahil olduğunu belirten Duran: “Gereksinim kadar alışveriş yapmak, artık yemekleri yaratıcı bir biçimde kullanmak, son tüketim tarihlerini doğru okumak, kompost yapmak, restoranlarda porsiyonları küçültme veya paketleme talep etmek, gıda bağış etkinliklerine katılmak etkili yöntemlerdir.”

Sıfır atık yaklaşımının bazı işletmelere ilk etapta maliyetli gelebileceğini ancak uzun vadede çok yönlü tasarruf sağladığını vurgulayan Duran: “Kısa vadede bazı çözümler maliyetli gibi görünse de uzun vadede hammadde tüketimini azaltır, envanter kaybını engeller, enerji ve su kullanımında tasarruf sağlar, marka itibarını yükseltir. Çevreye duyarlı firmalara yönelik müşteri sadakati de artar.” değerlendirmesinde bulundu.

Kaynak: Anadolu Ajansı

sıfır atık