Lozan Barış Antlaşması 99 yaşında
Türkiye'nin bağımsız ve egemen bir devlet olarak tanınmasını sağlayan Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanmasının üzerinden 99 yıl geçti. Dünyanın sayılı antlaşmalarından biri olan Lozan, Türkiye’ye olduğu gibi bölgeye de gerçek manada barış getirdi.
Türkiye, 99 yıl önce bağımsızlık savaşını Lozan Antlaşması ile taçlandırdı ve Batı’nın emperyalist güçlerine haklarını kabul ettirdi.
Büyük Zaferden 3 ay sonra 20 Kasım 1922 günü Lozan’da başlayan müzakereler, şubat-nisan arasında sekteye uğradı. 23 Nisan günü tekrar başlayan müzakereler, 24 Temmuz 1923 günü antlaşmanın imzalanmasıyla son buldu
İsviçre'nin Lozan şehrinde imzalanan antlaşmaya, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri katıldı. TBMM Hükümetini, İsmet İnönü başkanlığında Dr. Rıza Nur Bey ve Hasan Saka'dan oluşan heyet temsil etti.
Türkiye’nin siyaseti, mali bağımsızlığımıza kement vuran kapitülasyonların mutlaka kaldırılması şeklindeydi. Karar kabul ettirildi. Kapitülasyonlar Lozan Antlaşması ile kesin olarak kaldırılırken, Bozcaada ve Gökçeada Türkiye'ye bırakıldı.
Mustafa Kemal Atatürk müzakereleri Ankara'da adım adım takip etti. Atatürk, 1927'deki tarihi Nutuk'unda Lozan zaferini şu ifadelerle değerlendirdi.
MUSTAFA KEMAL ATATÜRK / TÜRKİYE CUMHURİYETİ KURUCUSU
Lozan Barış Antlaşması'nın ihtiva ettiği esasları, diğer barış teklifleriyle daha fazla mukayeseye mahal olmadığı fikrindeyim. Bu antlaşma, Türk milleti aleyhine asırlardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşması'yla tamamlandığı zannedilmiş büyük bir suikastın yıkılışını ifade eder bir vesikadır. Osmanlı devrine ait tarihte emsali görülmemiş bir siyasi zafer eseridir."
143 madde, bir önsöz ve 4 bölümden oluşan Lozan Barış Antlaşması'nın ön sözünde, devletlerin istiklal ve hakimiyetine saygı gösterilmesi prensibine yer verildi.
Lozan Barış Antlaşması ile, Türkiye Cumhuriyeti'nin bağımsızlığı ve Misakı Milli, itilaf devletleri tarafından resmen tanındı ve kabul edildi, Sevr Antlaşması da geçersiz hale geldi.
